Κρητική συνταγή: Ντολμαδάκια με αμπελόφυλλα

Η παραδοσιακή συνταγή για ντολμάδες, που έφτιαχναν οι γιαγιάδες μας

Κρητική συνταγή: Ντολμαδάκια με αμπελόφυλλα

ΕΙΔΟΣ ΦΑΓΗΤΟΥ Λαχανικά, Ρύζια
ΜΕΡΙΔΕΣ 0.5 κιλό

ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ
  

  • 0,5 κιλό αμπελόφυλλα φρέσκα
  • 2 κούπες ρύζι νυχάκι ή καρολίνα ή μισό-μισό
  • 2 μεγάλα κρεμμύδια ξερά τριμμένα στον τρίφτη ή ψιλοκομμένα στο χέρι
  • 1 ματσάκι κρεμμυδάκι φρέσκο
  • 1 κούπα ελαιόλαδο (η μισή στη γέμιση και η άλλη μισή στην κατσαρόλα)
  • 1 ματσάκι άνηθο ψιλοκομμένο (να βγει περίπου μια κούπα ή λίγο λιγότερο)
  • 1 ματσάκι μαϊντανός ψιλοκομμένο (να βγει περίπου μια κούπα)
  • 1 ματσάκι δυόσμο (να βγει μισή κούπα ή λίγο παραπάνω)
  • 1 μεγάλη ντομάτα τριμμένη
  • 2 αγκινάρες ψιλοκκομένες
  • αλάτι
  • πιπέρι
  • 3 λεμόνια 1 για την κατσαρόλα και 1-2 για το σερβίρισμα

ΟΔΗΓΙΕΣ
 

  • Ξεπλένουμε τα αμπελόφυλλα και κόβουμε τα κοτσανάκια τους. Τα κάνουμε ματσάκια. Βάζουμε σε κατσαρόλα νερό να βράσει, και τα βάζουμε λίγα λίγα (καμιά δεκαριά).
  • Τα σπρώχνουμε στο νερό και τα αναποδογυρίζουμε όλα μαζί να αλλάξουν χρώμα. Τα αμπελόφυλλα αυτής της εποχής είναι τόσο τρυφερά που θέλουν ελάχιστο ζεμάτισμα. Αριστερά τα ζεματισμένα...
  • Ετοιμάζουμε τη γέμιση. Ψιλοκόβουμε τα κρεμμύδια, τα μυρωδικά, τα λαχανικά και την ντομάτα. Προσθέτουμε το αλατοπίπερο και τη μισή κούπα λάδι, και τα τρίβουμε λίγο με το χέρι να μαραθούν λίγο τα μυρωδικά και να αναμειχθούν οι μυρωδιές τους. Ακόμη θυμάμαι τη γιαγιά μου να βάζει σ’ ένα κουταλάκι λίγο από το ζουμί που άφηνε το μείγμα για να ελέγχει το αλατοπίπερο σ’ αυτή τη φάση.
  • Προσθέτουμε το ρύζι.
  • Βάζουμε στην κατσαρόλα μια δυό κουταλιές λάδι και τη στρώνουμε με αμπελόφυλλα. Παίρνουμε ένα-ένα φυλλαράκι και βάζουμε λίγη γέμιση- ένα γεμάτο κουταλάκι περίπου- στη θέση που ήταν το κοτσάνι .
  • Τη σκεπάζουμε με το πάνω μέρος του φύλλου, γυρνάμε τα πλαϊνά και τα τυλίγουμε σαν μικρά μπουρεκάκια. Τα στρώνουμε με τάξη στην κατσαρόλα με το μέρος που έχει σταματήσει το τύλιγμα προς τα κάτω.
  • Όταν τελειώσουμε, τα περιχύνουμε με το υπόλοιπο λάδι, λίγο αλάτι ακόμη, και το χυμό του λεμονιού. Σκεπάζουμε πάλι με φύλλα, και από πάνω βάζουμε ένα βαρύ πιάτο. Προσθέτουμε νερό τόσο όσο να φτάσει περίπου στη μέση της τελευταίας σειράς.
  • Βάζουμε την κατσαρόλα να βράσει. Μόλις αρχίσει ο βρασμός, χαμηλώνουμε τη θερμοκρασία και αφήνουμε να σιγοβράζει το φαγητό. Χρειάζεται να είναι χαμηλή η θερμοκρασία αφενός για να μην ξετυλίξουνε και αφετέρου για να μη πιάσουν και μας τσικνώσουν. Προσθέτουμε κατά διαστήματα νεράκι (κατά προτίμηση ζεστό) ως ότου ολοκληρωθεί το φαγητό μας (αυτή τη φορά πρόσθεσα 3 ή 4 κούπες ακόμη!).
  • Κλείνουμε το μάτι και αφήνουμε σκεπασμένο το φαγητό μας να μαρουβίσει. Σερβίρουμε βγάζοντάς ένα ένα τα ντολμαδάκια μας και τα συνοδεύουμε με λεμόνι. Συνδυάζονται ιδανικά με γιαούρτι, με φέτα, με μικρά τηγανητά ψαράκια ή με χοχλιούς βραστούς ή μπουμπουριστούς. Για σαλάτα, αρκεί σκέτο αγγουράκι με λαδόξυδο.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1) Πρέπει το ρύζι να μαλακώσει χωρίς να λασπώσει. Δεν πρέπει να είναι ξεροί αλλά «βλασεροί» δηλαδή να είναι υγροί.
2) Ένα πολύ ιδιαίτερο υλικό που προσθέτουμε στη γέμιση στους ντολμάδες στην Κρήτη είναι ο χόντρος (το σπασμένο στάρι). Μπορούμε να αντικαταστήσουμε το ρύζι κατά ένα μέρος ή εξ ολοκλήρου με χόντρο. Η μητέρα μου λέει ότι στην κατοχή τους έφτιαχναν με σκέτο χόντρο.Είναι πολύ νόστιμοι κι έτσι.Επίσης όταν δεν νηστεύουμε βάζουμε μια χούφτα τριμμένο ξινόχοντρο.
3) Οι ντολμάδες με αμπελόφυλλα πολλές φορές «εμπλουτίζονται» και με άλλα γεμιστά λαχανικά στην κατσαρόλα ιδιαίτερα να υπάρχουν παιδιά στο σπίτι.
4) Οι ντολμάδες μπορούν να αποτελέσουν κύριο πιάτο ή ορεκτικό. Αν τους κάνουμε για ορεκτικό τους κάνουμε συνήθως πιο μικρούς.

Ακολούθησε το Cretans στο Google News και στο Facebook

Free Movies
ΣΤΕΙΛΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΣΤΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ ΣΟΥ